Uit wereldwijd onderzoek blijkt dat veel medewerkers ongelukkig zijn op het werk. Maar liefst 70 procent voelt zich niet betrokken bij zijn werkplek en dat gaat ten koste van de onderneming. Ricardo Semler van het Braziliaanse Semco bewijst dat het anders kan. Hij zette het geluk van werknemers voorop en bouwde zo een megabedrijf.
Semler kwam naar Nederland en deelde zijn wijsheden met honderden ondernemers tijdens het event “Ricardo Semler & Friends” van opleidingsinstituut De Baak. Ondernemer Arko van Brakel van De Baak vertelt dat steeds meer werknemers ongelukkig zijn.
“Zij voelen zich niet betrokken bij hun werk,” legt hij uit. Logischerwijs zijn ontevreden, ongemotiveerde medewerkers slecht voor je bedrijf. Uit onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau Gallup blijkt dat organisaties met gemotiveerde medewerkers 22 procent meer winst maken en dat er bij die bedrijven 48 procent minder ongelukken gebeuren. “Voorbeelden als Semco, maar ook het Nederlandse Arpa, laten zien dat het anders kan. In plaats van winst, staat geluk voorop. Juist dat zorgt ervoor dat dit soort organisaties overeind blijven in deze snel veranderende economie.”
Het succes van Semler
Braziliaan Ricardo Semler nam meer dan 30 jaar geleden de machinefabriek Semco over van zijn vader. Hij pakte de bedrijfsvoering vanaf dag één anders aan. Medewerkers kregen veel vrijheid en mochten overal over meebeslissen. In de praktijk blijkt dat zij zich hierdoor meer verantwoordelijk en betrokken voelen. Machinefabriek Semco is uitgegroeid tot een divers bedrijf met honderden miljoenen omzet per jaar.
Tip 1: Waarom? Waarom? Waarom?
“Verandering begint met de ‘waarom-vraag’,” vertelt Semler. “Bij Semco vragen we drie keer achter elkaar ‘waarom?’ ‘Waarom doen we de dingen zoals we ze doen? Waarom moet een meeting op een bepaalde manier verlopen? Waarom moet je een uur de stad door reizen, om op kantoor een mailtje te sturen naar iemand die vijf meter verderop zit?’ Als je ‘waarom’ blijft vragen, kom je op een bepaald moment bij het antwoord ‘daarom’ of ‘zo doen we het nu eenmaal’. Dat is het moment waarop mensen zich realiseren dat ze vast zitten. Dat zorgt dat ze openstaan voor nieuwe mogelijkheden.”
| Retire a littleEen speciaal programma voor Semco-medewerkers. Ze kunnen alvast ‘een beetje met pensioen’ als ze jong zijn. In ruil voor vrije dagen, komen ze na hun pensioenleeftijd een paar dagen terug. “Juist na hun pensioen zijn mensen erg waardevol. Ze zitten vol kennis en ervaring,” vindt Semler. |
Tip 2: Laat werknemers beslissen
Iedereen mag meebeslissen bij Semco. Hoe doe je dat in de praktijk? “Iedereen krijgt de mogelijkheid, maar de meeste mensen willen alleen beslissen over zaken die ze echt belangrijk vinden. Het valt tegen hoeveel mensen interesse hebben in beslissingen over budget. Vaak maar een handjevol,” legt Semler uit. “Als er een nieuwe leidinggevende wordt aangenomen, dan komt wel iedereen opdagen. Veel werknemers vinden het belangrijk om democratisch ‘de baas’ te kiezen.”
Tip 3: Nieuw leiderschap – van controle naar coördinatie
Omdat iedereen mag meebeslissen, zijn er weinig managers bij Semco. Zij leggen geen regels en taken op, ze zorgen vooral voor coördinatie. Dat meebeslissen bij Semco gaat ver. “We leggen geen werktijden op. Als niemand het belangrijk genoeg vindt om in het weekend te werken voor een klant, dan is dat werk blijkbaar niet belangrijk. Misschien past het dan niet bij ons bedrijf en moeten we deze opdracht helemaal niet uitvoeren.”
Het volledige artikel geeft nog meer tips:
Tip 4: Wees open, ook over salarissen
Tip 5: Flexibel personeel
Voorbeelden
Steeds meer bedrijven werken volgens de Semco-stijl. Tijdens het event kwamen Arpa, Groupe Poult en Manutan voorbij, maar denk ook aan Koekjesbakkerij Veldt, Voys Telecom en Buurtzorg Nederland.
