Rolinde Hoorntje op nrc.nl, november 2016. Maar 9 procent van de Nederlandse werknemers voelt zich echt betrokken bij z’n baan. Wie werk doet dat hij echt belangrijk vindt, presteert beter en valt minder snel uit. Hoe kan een bedrijf de vonk laten overslaan?
Gemotiveerde werknemers? Laat ze spelen
Deelnemen aan een conferencecall vanuit een skilift en met een glijbaan de kantine binnen roetsjen: als de kantoren van Google één ding uitstralen dan is het wel dat het leuk is om er te werken. Het zal niet alleen door de inrichting komen maar de internetreus was dit jaar volgens vacaturebank Intermediair na Shell de populairste werkgever onder hoogopgeleiden tot 45 jaar. Wilden mensen vroeger vooral ergens werken vanwege het salaris dat ze er zouden krijgen, tegenwoordig zijn ‘softe’ componenten als de uitstraling van een bedrijf volgens de onderzoekers steeds belangrijker. Mensen willen zich verbonden voelen met hun werk, veel vrijheid hebben en het liefst iets doen dat ze online kunnen delen. Bedrijven weten dat, en dus strooien ze kwistig met termen als ‘zelfsturing’, ‘co-creatie’ en ‘inspraak’.
Dat gebeurt niet alleen bij innovatieve bedrijven als Google: ook Zalando laat graag zien dat het zijn personeel alle vrijheid geeft. De Duitse schoenenwebshop heeft management en deadlines losgelaten; werknemers mogen zelf weten waaraan ze werken en met wie. Bij buitensportmerk Patagonia mag het personeel surfen onder werktijd. En zelfs de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs organiseert in New York mindfulnessles tijdens de lunch. Maar al die maatregelen worden niet alleen genomen voor de buitenwereld. „Al sinds de jaren 70 weten we dat externe prikkels – een bonus, geld, of status – niet zaligmakend zijn en zelfs ondermijnend kunnen werken als een werknemer niet ook intrinsiek gemotiveerd is”, zegt Arnold Bakker, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Erasmus Universiteit. Kunnen werkgevers intrinsieke motivatie ook aanwakkeren? Intrinsiek gemotiveerd ben je als je zelf kunt bepalen wat je doet en wanneer je het gevoel hebt dat je iets kunt of het kan bijleren, zegt Anja van den Broeck, professor arbeids- en motivatiepsychologie aan de KU Leuven. Extrinsiek gemotiveerde werknemers worden gedreven door externe prikkels als een (door ouders) opgelegd zelfbeeld of financiële beloning. Intrinsiek gemotiveerde werknemers presteren het best, ook op de lange termijn, en zijn minder gevoelig voor burn-outs. Ze laten zich positiever uit over de organisatie, blijven langer bij hetzelfde bedrijf werken en tonen inzet en gedrag dat bijdraagt aan het succes van de organisatie.
‘We shape history!’
In Nederland scoren we op het gebied van betrokkenheid bij ons werk niet best. Slechts 9 procent van de werknemers in Nederland voelt zich er actief bij betrokken. Tachtig procent doet wat hen gevraagd wordt maar zet geen stapje extra, en elf procent is zelfs actief niet betrokken, blijkt uit onderzoek van Gallup in 2013. Het Amerikaanse onderzoeksbureau doet al jaren onderzoek naar motivatie op de werkvloer en keek in het onderzoek van 2013 naar werknemers in 142 landen. Nederland kwam binnen de Europese Unie als slechtste uit de bus. Het is dus niet gek dat de belangstelling voor intrinsieke motivatie groeit. Zo pakt de Amerikaanse tak van KPMG imagoboosting in recente campagnefilmpjes wel heel groots aan. Het accountantskantoor gaat terug in de tijd en roemt zijn aandeel in het Marshallplan (1948-1952), de Iraanse gijzelingscrisis in 1979 en het afschaffen van de apartheid in de jaren negentig. […]
Voor de rest van het artikel: klik hier
